سیستماتیک | پراکنش | مورفولوژی | تولید مثل | تغذیه | مهاجرت | طول، وزن، سن | تکثیر و پرورش | صید

نکاتی پیرامون حداکثر طول، وزن و طول عمر اسبله:

اسبله بی شک بزرگترین ماهی آب شیرین جهان است. در اکثر منابع حداکثر طول اسبله  5 مترو حداکثر وزن آن 300 کیلوگرم ذکر می شود. تنها رقیب اسبله در آب شیرین فیل ماهی(Huso huso ) می باشد که آن نیزساکن دائمی آب شیرین نیست و بیشتر عمر خود را در آبهای لب شور می گذراند، صید اسبله هایی با وزن 90 کیلوگرم عادی بوده و نیز تعداد بیشماری از این ماهی در اوزان 45 تا 50 کیلوگرم صید می گردد. در روسیه اسبله هایی با وزن بیش از 270 کیلوگرم و با استفاده از تور ترال صید می شوند. در کشورهای آلمان، فرانسه و اسپانیا اغلب اسبله های صید شده بیش از 45 کیلوگرم وزن دارند(تصاویر پیوست). این اسبله ها دارای طولی بیش از 185 سانتیمتر هستند. مطالعه استخوانهای کشف شده اسبله نشان می دهد که حداکثر وزن اسبله می ـواند تا 450 کیلوگرم باشد. چنین نمونه هایی احتمالا در بعضی دریاچه های روسیه که ترالرهای صنعتی نمیتوانند عمل کند هنوز هم وجود دارند(Black, 2001 ). استفاده از استخوانهای اسبله که در گذشته مرده اند روشی ساده برای تخمین حداکثر طول اسبله است. یافتن این استخوانها بعلت بزرگی راحت است(تصویر). برای مثال مهره اسبله ای که دراین تصویر نشان داده شده است 8 سانتی متر ارتفاع دارد، بنابراین، این ماهی احتمالا چندین متر طول داشته است(Galik, 2001 ).
اندازه بزرگ اسبله و رشد سریع آن نشانگر این مطلب است که این ماهی در برابر شکارچیان قدرت دفاع دارد، بعلاوه جثه بزرگ نیازمند وجود منابع غذایی است. پس غذا هم می تواند نوع عامل محدود کننده برای رشد اسبله باشد(Nikolski, 1963 ).

از لحاظ سن، ارقام و رکوردهای گوناگونی برای اسبله ذکر می شود که از 20 تا 100 سال تفاوت می کند، وجود این اختلاف آشکار، کاملا طبیعی است. برخی از ماهیان دوره زندگی مشخصی داشته و تا حد معینی عمر می کنند، اما اسبله اینگونه نیست. جمعیتهای گوناگون این ماهی از الگوهای سنی ویژه خود استفاده کرده و دهه های عمر مختلفی دارند. در اینگونه ماهیان معمولا مدت زمان لازم برای رسیدن به بلوغ جنسی طولانیست و ضمنا افزایش جمعیت در هر سال بخش کوچکی از کل جمعیت را شامل می شود(Nikolski, 1963 ).

توجیه کسانی که سن اسبله را بیش از صد سال می دانند قانع کننده است: اسبله در سال سوم عمر به وزن 2.5 کیلوگرم، در سال دوازدم حدودا به 33 گیلوگرم، درسال بیست و چهار عمر خود به 65 کیلوگرم و در سال شصتم عمر خود به 225 کیلوگرم می رسد، بنابراین اسبله هایی که در قرون گذشته در روسیه صید می شده اند(با طول 500سانتی متر و وزن 300 کیلو گرم) متجاوز از 100 سال عمر کرده بودند(Sabaneyew, ? ). ماهیگیران محلی روس برای صید چنین اسبله هایی از "بچه خوک" به عنوان طعمه استفاده می کرده اند و می کنند(Black, 2001 ).

تلاشهای زیادی جهت درک ارتباط بین طول ، وزن و سنّ اسبله با هم انجام شده است. همانطورکه گفته شد به دلیل وجود جمعیتهای سنی گوناگون، بحث درباره سن اسبله به تنهایی، تنها در همان منطقه کاربرد دارد، درمورد ارتباط بین سه فاکتور فوق مطالعات چندی صورت گرفته است که نتایج بعضی از آنها ذکر می شوند: یکی از این مطالعات در دلتای رود اورال بوده است که در آنجا سرعت رشد اسبله ها بیشتر از دریاچه آرال است(جدول). در این منطقه تعداد اسبله های 3 تا 6 ساله بیشتر است(Berg, 1964 ).

در جنوب دریاچه آرال ترکیب سنی اسبله های صید شده از 3 تا 30 سال تفاوت می کرده است(506نمونه).عالب نرها 7تا11 ساله و ماده ها 6 تا 11 ساله بوده اند. رشد اسبله در منطقه شمالی آرال نیز الگوی خود را داشته  و در این جداول به تفکیک جنس بیان شده است(Berg, 1964 ).نتایج ولگا نیز در جدول دیگری ذکر شده است. در کشور ایران نیز اسبله هایی با اندازه های بزرگ صید می شده و هم اکنون نیز کم و بیش صید می شود. بزرگترین نمونه صید شده با قلاب(مستدل) در ایران 104 کیلوگرم وزن داشته است. در استان های شمالی و بویژه گیلان اسبله هایی تا 90 کیلوگرم صید شده است. در دریاچه سد ارس نیز اسبله هایی با وزن 245 کیلوگرم صید می شود. اسبله هایی با طول 2.5 متر در این دریاچه موجودند(عبدلی، 1378)